Dayanıklılık, bir malzemenin plastik olarak deforme
olabilme ve kırılmadan önce enerjiyi absorplama yeteneği olarak tanımlanır.
Yumuşaklık (ductility), kırılmadan önce bir parçanın ne kadar plastik deforme
olduğunun bir ölçütüdür. Dayanıklılığın anahtarı, kuvvet ve yumuşaklığın
arasındaki iyi bir kombinasyondur.
Yüksek kuvvete ve yumuşaklığa sahip bir malzeme, düşük
kuvvete ve yumuşaklığa sahip bir malzemeden daha dayanıklıdır. Bu nedenle,
dayanıklılığın ölçülmesinin bir yolu, bir tensile (gerilme) testinde
gerilim-gevşeme (stres-strain) eğrisi altındaki alanı hesaplamaktır. Bu değere
basitçe "malzeme dayanıklılığı".
Dayanıklılık sıcaklıktan büyük oranda etkilendiğinden Charpy
veya Izod testi her numune için farklı bir sıcaklıkta birkaç kez tekarlanır ve
sıcaklığın fonksiyonu olarak malzemenin darbe dayanıklılığının bir grafiği elde
edilir. Grafikten görüleceği gibi, düşük sıcaklıklarda malzeme daha kırılgan ve
darbe dayanıklılığı düşük, yüksek sıcaklıklarda malzeme daha ductile (yumuşak)
ve dayanıklılık daha yüksektir. Kırılgan ve ductile davranış arasındaki sınırda
geçiş sıaklığı, bir malzemenin seçiminde çok önemli bir kriterdir.
Dayanıklı
ve kırılgan malzemelerin şematik görünümü
