ŞEKİLLER
YAKITLAR
1. DOĞAL GAZ
Şekil-1: İşlemlenmemiş doğal gazın temel elemanları
Şekil-2: (a) Poröz kumtaşı; konvensiyonal doğal gaz oluşumu,
(b) Sıkı kumtaşı; konvensiyonal olmayan doğal gaz oluşumu
Şekil-3: Kömürleşme aşamalarında çıkan termojenik gazlar
Şekil-4: (a) Bir gaz hidrat yapısındaki birim hücre ve, (b)
bir metan hidratın yapısal görünümü
Şekil-5: (a) Dünya rezervuarlarındaki organik karbonun
dağılımı, (b) Dünya doğal gaz rezervleri 140 trilyon m3 için
Şekil-6: Hidratların doğada bulunma koşullarını gösteren bir
grafik
Şekil-7: Global doğal gaz üretimi projeksiyonu
Şekil-8: Dünya, (a) (a) doğal gaz üretimi, (b) doğal gaz
tüketimi
Şekil-9: Türkiye'de, (a) bölgelere doğal gaz üretimlerinin
dağılımı (b) sektörlere göre doğal gaz tüketimler (2003 yılı)
Şekil-10: Bir gaz işleme fabrikası blok diyagramı
Şekil-11: Çevre şartlarında yapılan bir absorbsiyon prosesi
Şekil-12: Soğutularak yapılan bir absorbsiyon prosesi
Şekil-13: Soğutma yöntemiyle NLG üretimi
Şekil-14 : Bir turbo genleşme prosesi akım şeması
Şekil-15 : Doğal gaz sıvılarının fraksiyonlanması
Şekil-16: Kostik prosesiyle asidik gazların ayrılması
Şekil-17: Tipik bir Claus sülfür üretim ünitesi akım şeması
Şekil-18: Tipik bir doğal gaz sıvılaştırma ünitesi
Şekil-19: Doğal gazdan kısmi oksidasyonla sentez gazı
üretimi
Şekil-20: Metanol üretimi akım şeması
Şekil-21: Doğal gaz (veya hidrokarbonlar), metanol, yakıt
pili akım şeması
Şekil-22: Metanol dehidrasyon prosesi akım şeması
Şekil-23: Metanolden hidrojen üretimi diyagramı
2. LPG, SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI
Şekil-1: Doğal gazdan LPG kazanım ünitesi
Şekil-2: Rafineri atık gazlarından LPG üretimi
Şekil-3: Nafta hidrokraking ile LPG üretimi proses akım
şeması
Şekil-4: Basit bir LPG işlemleme prosesi akım şeması
3. BENZİN
Şekil-1 (a): Kurşunsuz benzin A ve B'nin karbon sayısı
dağılımı karbon sayısı dağılımı eğrileri
Şekil-1 (b): Kurşunsuz benzin A ve B 'nin distilasyon
profili ve karbon sayısı dağı-lımı eğrileri
Şekil-2: Yaz ve kış benzinlerinin tipik distilasyon
profilleri (ASTM D 86)
Şekil-3: Distilasyon profilinin benzin performansıyla
ilişkisi
Şekil-4: Modern bir rafineride benzin üretimi akım şeması
Şekil-5: Tipik bir uçak benzini karbon sayısı dağılımı
Şekil-6: Avgaz ASTM D 86 distilasyon eğrisi
Şekil-7: ASTM D 909 testinin bürüt iş-yakıt/hava eğrisi
4. JET YAKITLARI VE GAZYAĞI
Şekil-1: Gazyağı ve wide-cut tipi jet yakıtlarının
distilasyon eğrileri
Şekil-2: Modern bir rafineride jet yakıtı üretimi akım diyagram
Şekil-3: Benzin ve bazı orta distilat yakıtların kaynama
aralıkları
5. DİZEL YAKITLARI, FUEL OİLLER
Şekil-1: Tipik karbon sayısı dağılımı (No.2 dizel yakıtı)
Şekil-2: Tipik distilasyon profili (No.2 dizel yakıtı)
Şekil-3: Modern ve entergre bir rafinerinin şematik
diyagramı
Şekil-4: Kalıntı yakıt ın yapısı
Şekil-5: Kalıntı fuel oil harmanlama şeması
Şekil-6: Sıcaklık ve viskozite
Şekil-7: Kalıntı yakıt ta su dağılımı
Şekil-8: Kalıntı yakıtta sülfür dağılımı
Şekil-9: Kalıntı yakıtlarda kül dağılımı
Şekil-10: Kalıntı yakıtlarda,vanadyum dağılımı
Şekil-11: Kalıntı yakıtlarda aluminyum ve silisyum
dağılımları
Şekil-12: Kalıntı yakıtlarda tortu değerlendirme testi
Şekil-13: Kalıntı yakıt ve distilat yakıt arasındaki
uyumsuzluk nedeniyle, potansi-yel çamur oluşma eğilimi
Şekil-14: Fuel oillerde net spesifik enerjinin sülfür
miktarıyla değişmesi
Şekil-15: Fuel olillerde brüt spesifik enerji nin yoğunluk
ve sülfür ilişkisi
6. ALTERNATİF YAKITLAR
Şekil-1: Teorik zincir uzunluğu dağılımı,
Anderson-Schulz-Flory (ASF) eşitliği, Wn-alfa (a) eğrisi
Şekil-2: Doğal gazdan sentez gazı ve Fischer-Tropsch
reaksiyonlarıyla dizel yakıtı üretimi akım şeması
Şekil-3: FT dizel üretimi blok diyagramı
Şekil-4: Farklı dizel yakıtlarına daldırılan nitril
kauçuğunun gerilme kuvveti ve ka-lınlığındaki değişiklikler
Şekil-5: GTL yakıtların yağlayıcı özellikleri
Şekil-6: GTL yakıtın biyodegradasyon grafiği
Şekil-7: Metanolden sentetik yakıtlar üretimi blok diyagramı
Şekil-8: Hidrojen üretim kaynakları ve prosesler
Şekil-9: Karbon monoksit şift prosesi akım şeması
Şekil-10: Metan buhar reforming prosesi akım şeması
Şekil-11: Ototermal reforming akım şeması
Şekil-12: Bir ototermik reaktör ve birleştirilmiş ototermik
reaktör sistemleri
Şekil-13: Hidrojen çevrimi
Şekil-14: Tipik bir kısmi kondensasyon prosesi akım şeması
Şekil-15: Absorbsiyon prosesiyle hidrojen elde etme ünitesi
Şekil-16: (a) Bir PSA sistem, (b) Üretim-rejenerasyon
çevrimi
Şekil-17: Poröz membranlarda geçiş mekanizmaları; a. Kundsen
difüzyon, b. Yüzey difüzyonu, c. Kapiler kondensasyon, d. Moleküler elek
Şekil-18: Hidrojen üretimi, depolanması ve tüketiminin basit
şeması
Şekil-19: Hidrojenin metal hidrür olarak depolanması
Şekil-20: NaBH4-H2- NaBO2 yakıt prosesi
Şekil-21: Karbon nanotüpler: A: diodlar, B: hidrojen ve
diğer bazı gazların depo-lanması (yeşil yuvarlaklar hidrojen veya gaz
molekülleridir)), C: transistörler ve bilgisayar devreler, amaçlı kullanılan
nanotüpler
Şekil-22: Benzin motorlu bir araçta, hidrojen deposu olarak
değişik yakıtlar kulla-nıldığında CO2 emisyonları
Şekil-23: Kimyasal enerjinin elektrik enerjisine değişik
dönüşüm yolları
Şekil-24: Yakıt pilleri için termodinamik verim ve ısı
motorları için Carnot verimi
Şekil-25: Yakıt pilinin çalışma prensibi
Şekil-26: yakıt pili tipleri
Şekil-27: Elektoliz ve yakıt pili şematik diyagramı ve
reaksiyonlar
Şekil-28: İntegre bir yakıt pili şeması
Şekil-29: Alkali yakıt pilinin şematik diyagramı
Şekil-30: PEM ve fosforik asit yakıt pillerinin şematik diyagramı
Şekil-31: Katı oksit yakıt pilinin şematik diyagramı
Şekil-32: Ergimiş karbonat yakıt pilinin şematik diyagramı
Şekil-33: Rejeneratif yakıt pili
Şekil-34: Biyokütleden biyoenerji ye gidiş
Şekil-35: Biyokütle kullanım zinciri
Şekil-36: Biyoenerji zinciri
Şekil-37: Biyokütle gazlaştırma sistemi
Şekil-38: Kısmi oksidasyon la (ototermal) biyokütle
gazlaştırma prosesi
Şekil-39: Yağlı tohumlar, bitkisel ve hayvansal yağlardan
biyodizel üretimi genel proses şeması
Şekil-40: Taneli hammaddelerden etanol üretimi; ıslak öğütme
prosesi
Şekil-41: Selülozik hammaddelerden etanol üretimi; asit
hidroliz prosesi
Şekil-42: Pirolizle biyokütle sıvılaştırma prosesi
Şekil-43: Biyokütle piroliz prosesinde ürün dağılımı
Şekil-44: Biyokütle gazlaştırma ve sentezi genel akım şeması
Şekil-45: Biyokütleden metanol üretimi
Şekil-46: Metanojenesis reaksiyon zinciri
Şekil-47: Sera etkisi ve atmosferin katmanları
YAĞLAR
Şekil-1: Noack uçuculuğu ASTM D 5800
Şekil-2: Grup I ve Grup II yağlarının viskozite artışıyla
uçuculukları
Şekil-3 (A): Grup I ve Grup II baz yağların -35 0C'de
soğuk-akış performansları
Şekil-4 (a) Grup I ve Grup II yağlarının -25 0C'de
pompalanabilme özellikleri, (b) Cold Cranking performans testi, ASTM D 5293
(yağların viskoziteleri 4 cSt)
Şekil-5: Türbin yağlarında, ASTM D 943 (a); Hidrolik
yağlarda, ASTM D 4871 (b) oksidasyon stabilitesi testi
Şekil-6 (a): Viskoziteleri 100 0C'da 4 cSt olan Grup II ve
III baz yağlarının, oksidasyon stabilitesinin(a) viskozite indeksle, (b)
polisiklik naftenik ve aromatik-naften miktarıyla değişmesi
Şekil-7: (a) Grup I ve Grup II yağlarının filtre basınç test
(a) ve safsızlıkları (b)
Şekil-8: Grup I yağları üretimi blok diyagramı
Şekil-9: Grup II yağları üretimi blok diyagramı
Şekil-10: Grup III yağları üretimi blok diyagramı
Şekil-11: Çeşitli baz yağ teknolojileri
Şekil-12 Genel atık yağ kaynakları
Şekil-13: Kullanılmış yağlardan atık yağ toplanması
Şekil-14: Kullanılmış atık yağları geri kazanılması
Şekil-15: Doğrudan hidrojenasyon teknolojisi (UOP Hylube)
Şekil-16: Vakum distilasyonu/hidrojenasyon teknolojisi
Şekil-17: Vakum distilasyonu ve klay treatment (Interline)
TABLOLAR
YAKITLAR
1. DOĞAL GAZ
Tablo-1: İspatlanmış Doğal Gaz Rezervleri
Tablo-2: Dünya Doğal Gaz Talebi, (milyar m3)
Tablo-3: Doğal gazda bulunan hidrokarbonları
2. LPG, SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI
Tablo-1: Ticari LP Gazın Tipik Özellikleri
3. BENZİN
Tablo-1: Bazı Hidrokarbonlar, İzomerleri ve RON Değerleri
Tablo-2: Buhar Basıncı ve Distilasyona Göre Sınıflandırma
Koşulları
Tablo-3: Benzin şartnamesi (ASTM D 4814) testleri
Tablo-4: Kurşun Bileşiği ve RON Değerleri
Tablo-5: ASTM D 910 - Standart Avgaz Şartnamesi
Tablo-6: ASTM D 6227, 82 oktanlı kurşunsuz uçak benzini
şartnamesi
4. JET YAKITLARI VE GAZYAĞI
Tablo-1: Bazı Jet Yakıtları nın Özellikleri ve Bileşimleri
Tablo-2: Jet Yaktı Şartnameleri, ASTM D 1655
Tablo-3: Bazı Sivil Jet Yakıtı Şartnameleri
Tablo-4: Jet yakıtları ve uçak benzini nde yoğunluk-enerji
değerleri
Tablo-5: Gazyağının Özellikler (ASTM D 3699-04)
5. DİZEL YAKITLARI, FUEL OİLLER
Tablo-1: Dizel Fuel Oil, ASTM D 975-04a
Tablo-2: Tipik bir dizel yakıtı No. 1 ve No.2'nin bileşimi,
% hacimce
Tablo-3: Dizel Yakıtları İçin ASTM D 975 (ve EMA)
Sınırlamaları
Tablo-4: Premium Dizel Yakıtı İçin Ek Özellikler
Tablo-5: Fuel oil, ASTM D 396-04
Tablo-6: Bazı Şirketlerin Orta Fuel Oiller İçin
Kullandıkları Adlar
Tablo-7: ASTM D 396, fuel oillerin özellikler
6. ALTERNATİF YAKITLAR
Tablo-1: Ficher-Tropsh Dizel ve Petrol Bazlı Dizel Yakıtının
Kıyaslanması
Tablo-2: Hidrojenin Fiziksel Özellikleri
Tablo-3 : Dünya Boron Rezervleri (Milyon Ton)
Tablo-4: Çeşitli Yakıt Pillerindeki Kimyasal Reaksiyonlar
Tablo-5: PEMFC, PAFC, AFC, MCFC ve SOFC'in özellikleri
Tablo-6: Biyokütlenin kimyasal bileşimi
Tablo-7: Biyoenerji hammaddeler, biyoyakıtlar ve fosil
yakıtların tipik kimyasal ve fiziksel özellikleri
Tablo-8: Bazı biyokütle teknolojileri ve prosesleri
Tablo-9 Biyodizel Ve Düşük Sülfürlü Dizel Yakıtının Tipik
Özellikleri
Tablo-10: Etanolün Yakıt Özellikleri
Tablo-11: Metanol, MTBE Ve Benzinin Bazı Özellikleri
Tablo-12: DME ve dizel yakıtı nın özellikleri
YAĞLAR
Tablo-1: Sentetik Baz Yağ Stokları, Temel Özellikleri,
Uygulama Alanları
Tablo-2: Solvent Nötral 90, 150, 350, 500 Baz Yağlarının
Kalite Testleri Şartname Değerleri (*Tipik Değerler)
Tablo-3: Mineral Baz Yağların Viskozite İndeksine Göre
Sınıflandırılması
Tablo-4: Baz Yağların API Sınıflama Sistemi ve Bazı Tipik
Özellikleri
Tablo-5: Yüzey Koruyucu Katkı Maddeleri Tablo-6: Performans
Katkı Maddeleri
Tablo-7: Viskozite İndeks Düzenleyiciler
