Tabakalı çift hidroksitler (LDH), metal iyonları (oksidasyon
hızı farklı) ve hidroksit iyonlarından oluşan pozitif yüklü tabakaların
bulunduğu inorganik bileşiklerdir; hidroksit iyonlarında, aratabaka boşluğunda
hareketli anyonlar bulunur. En yaygın tabakalı çift hidroksitler çoğunlukla
aşağıdaki genel formülle tanımlanır:
[M+z1-x M+3x
(OH)2]+q (A-n)q/n.yH2O
z = 2: M+2 = Ca+2, Mg+2, Mn+2, Fe+2, Co+2, Ni+2, Cu+2, Zn+2, ve Al+3, Fe+3, q = x;
z = 1: M+ = Li ve M+3 = Al+3, q = 2x-1
Hidroksitlerin sayısı sabitlenmiştir ve LHD katyon
kompozisyonuyla tayin edilir (aratabaka boşluktaki anyonlar A-n
kolaylıkla yer değiştirir). Katyonik tabaka kompozisyonu değiştirilerek yükü,
ve buna bağlı olarak tabakalar arasındaki mesafe ve aratabaka boşluktaki anyonların
sayısı değiştirilebilir. Aratabaka boşluklara bipolar anyonların (sörfaktanlar
gibi) girişi, ortam polaritesini değiştirdiğinde LDH partiküllerin ayrı
fragmanlara bölünmesini (bireysel tabakalara kadar) sağlar. Bu proses
reversibildir (geri dönüşümlü), fakat bu gibi yapıların uzunluğu arttıkça
tümüyle geri dnüşüm zorlaşır.
Tabakalı çift hidroksitler nanoteknoloji uygulamalarda çok
önemlidir. İki-boyutlu (2D) nanoreaktörler, enerji transfer proseslerinde
iki-boyutlu model sistemler gibi çeşitli çalışma alanlarında kullanılabilir.
Şekil-1: Tabakalı çift hidroksit yapısal modeli; oksit tabakası
[Mg3Al(OH)8]+, aratabaka boşluğu Eu(C5H4NCOO)3;
anyonlar OH- (aratabakada ayrıca su da bulunur)
Şekil-2: Tabakalı çift hidroksitlerle izomer ayırma (seçici
adsorpsiyon özelliğinden yararlanılarak)
