Stiren-bütadien kopolimerleri emülsiyon ve
süspansiyon polimerizasyonuyla elde edilir. Burada bir emülsiyon prosesi örneği
verilmiştir.
Şekil-1’de görüldüğü gibi stiren
(inhibitörden arındırılmış) ve bütadien reaktöre beslenir. Polimerizasyon
süreklidir; reaksiyonlar emülsiyon fazında gerçekleşir ve süt görünümlü beyaz
‘lateks’ denilen ürün meydana gelir. Reaksiyonlar monomerlerin %60 kadarı
polimerleşinceye kadar devam ettirilir; bu noktadan sonra reaksiyon hızı düşer
ve polimer kalitesi bozulmaya başlar. Reaktör ürünleri bir ara tanka alınarak
vakum uygulanır; reaksiyona girmemiş bütadien ayrılır, sıkıştırılır ve yoğunlaştırılarak
tekrar reaktöre döndürülür. Yoğunlaşamayan gazlar bütadien adsorber/desorber
ünitesinden geçirilir, kalan bütadien kazanılır, kalıntı gazlar ise atmosfere
veya yakma fırınlarına verilir.
Bütadieni ayrılan lateks akımı buharla stiren
sıyırma (stripping) kolonuna verilir, burada reaksiyona girmemiş stiren ve
lateks birbirinden ayrılır; tepeden alınan gazlardan kazanılan stiren
reaktörlere döndürülür, lateks harmanlama tanklarına gönderilir.
Tanktaki lateks koagülasyon tankına (atmosfere
açık) pompalanır, seyreltik sülfürik asit (pH 4-4.5) ve sodyum klorür çözeltisi
ilave edilerek emülsiyon bozulur ve stiren-bütadien kopolimeri toz katı
tanecikler halinde ayrılır. Koagülasyondan çıkan polimer ve salamura asit
karışımı süzülerek sıvı kısım ayrılır, katı kopolimer döner buharlaştırıcıdan
geçirilerek yıkanır (ve suyun büyük bir kısmı uzaklaştırılır) ve kurutularak
ürün SBR elde edilir. Sıvı kısımlar koagülasyona döndürülür.
