Sinkrotron radyasyon
(SR), üniform manyetik alanda yüklü göreceli parçacıklar tarafından
yayılan radyasyondur. Bu radyasyon, yörüngelerinde, magnetik alanın
distorsiyonu nedeniyle partiküllerin hızlanmasından kaynaklanır.
Orijinal olarak sinkrotronlardaki elektron hareketliliğinden
oluştuğundan, hızlandırıcının adıyla ‘sinkrotron’ tanımlanır.
Sinkrotron radyasyonun temel özellikleri:
·
Yüksek intensite (şiddet) ve infrared’den sert
X-ışın bölgesine kadar çok geniş, sürekli spektral aralık
·
Doğal dar açısal kolimasyon ve yüksek polarizasyon
derecesi
·
Elektron demetinin küçük kesiti nedeniyle kaynağın
yüksek parlaklığı (Şekil) ve radyasyonun yüksek derecede kolimasyonu
·
Ultra yüksek vakum ortamı ve yüksek ışın (demet)
kararlılığı
·
Tüm özelliklerin kantitatif olarak
değerlendirilebilmesi
Sinkrotron radyasyon, ultraviyole bölgede ve
‘yumuşak’ X-ışınları bölgesinde şiddetli polarize elektromagnetik ışın
demetleri yaratmakta kullanılır. X-ışını SR demetleri, özellikle, X-ışını
spektroskopilerde, X-ışını yapısal analizlerde, hızlı reaksiyon mekanizmaları
ve lüminesans uyarımında, v.s. gibi amaçlarla kullanıldığı gibi, fotolitografide
integre devreler üretmek için de kullanılır.
Depolama halkalarının
(bir çeşit dairesel partikül hızlandırıcısı) ortalama parlaklıklarının
kıyaslanması (X-ışını tüpleri ve X-ışını FEL, kıyaslama için verilmiştir)
