Pormetri (porometry)

Porometri (porozimetri), malzemelerin poröz (gözenekli) yapısının karakterizasyonudur; özellikle ortalama gözenek boyutu ve gözenek büyüklüğü dağılımıdır.

Porozimetrenin temel metotları, 0,35-100 nm aralığındaki porları (gözenekleri) incelemek için uygulanan adsorpsiyon yöntemi, ve 3-300 000 nm boyutlarındaki porları analiz etmek için kullanılan civa porozimetridir. Porozimetride, gaz ve sıvı piknometri, kalorimetre, gaz kromatografisi, transmisyon elektron mikroskopisi, optik, X-ışını ve diğer bazı yöntemler de, sınırlı kullanım lanları olan metotlardır. Farklı porozimetri yöntemleriyle elde edilen mutlak değerlerin, hesaplamalar için kullanılan farklı modeller ve gerçek gözenekli cisimlerin yapısal özellikleri nedeniyle biraz farklı olabileceği unutulmamalıdır.

Kapiler Akış Pormetre

Kapiler (kılcal) akışlı bir pormetrenin çalışma prensibinde, ıslatılmış bir membran bir bölmeye yerleştirilir ve membranın bir tarafından uygulanan gaz basıncı, membranın gözeneklerini büyükten küçüğe doğru boşaltacak şekilde,kademeli olarak artırılır. Temel değişkenler gaz akışı ve uygulanan gaz basınçlarıdır.

Kılcal akış porometresi, sadece her gözenek boyunca gözeneğin boğaz çapını ölçer; her gözenek başına bir çap ölçülür. Kör veya gizli gözenekler ölçülemez  (Şekil a).

Kuru ve ıslak numunelerdeki diferansiyel basınçlar ve gaz akış hızları ölçülür. Kuru numunede, akış hızı basınç arttıkça artar. Numunenin ıslak olması durumunda, başlangıçta hiçbir akış olmaz çünkü bütün gözenekler sıvı ile doldurulur. Belli bir basınç altında gaz en büyük gözeneği boşaltır ve ıslak numuneden gaz akışı başlar. Basıncın daha da artmasıyla, daha küçük gözenekler boşaltılır ve akış hızı, tüm gözenekler boşalıncaya ve ıslak numune boyunca akış hızı kuru numune boyunca olan akış hızıyla aynı olana kadar artar. Bu yöntemin grafik sonucu için bir Şekil-b’de görülmektedir.



(a) Kapiler akış pormetrinin sınırlamaları, (b) uygulanan basınca bağlı olarak gaz akışının şematik görünümü