Oligopeptid (oligopeptide)

Oligopeptid, amid (peptit) bağlarıyla bağlantılı az sayıda amino asit kalıntısından oluşan bir organik moleküldür.

Peptitler, molekülleri peptid (amid) -C (O) NH- bağları ile bağlantılı α-amino asit kalıntılarından oluşan doğal veya sentetik maddelerdir. Oligopeptitler, yüzlerce amino asit ve küçük basit peptidlerden oluşan polipeptitlerin aksine, az sayıda amino asitten (maksimum 10-50) oluşur. Ancak, oligopeptidler ve polipeptidler arasındaki sınır oldukça semboliktir. Pek çok peptit biyolojik aktiviteye sahiptir, örneğin, peptid hormonları (nöropeptitler dahil), bağışıklık sisteminin regülatörleri, antibiyotikler, ionoforlar, toksinler ve peptid alkaloidler gibi. Klinik biyokimyada, patolojik bir prosesin niteliğini belirlemek, patolojik süreçleri karakterize etmek ve farklı fizyolojik süreçleri izlemek için protein ve peptid analizi kullanılır. Sıralama, proteinlerin tanımlanmasına yönelik metotlaedan biridir; bir proteinin amino asit dizisinin tayinine dayanır. Mevcut mikrosıralama yöntemleri, son derece küçük (birkaç nanogram) miktarda oligopeptidin kullanımını kolaylaştırır. Mevcut teknolojiler, hem inert bir membran üzerinde hareketsizleştirilmiş bir proteinin doğrudan sıralamasını, ve hem de protein enzimatik bozunum sonrası elde edilen peptidlerin, yüksek performanslı sıvı kromatografisi kullanılarak sıralanmasını sağlar.

Oligopeptitler, nanoteknoloji uygulamaları için umut verici bir moleküller sınıfıdır. Böylece, spesifik özelliklere sahip yüzeylerde self-organizasyonlu supramoleküler yapılar oluşturan dallanmış oligopeptitler geliştirildi. Örneğin, yalnızca virüslerin yüzeyinde kalın bir kabuk oluşturan oligopeptitler geliştirilmiştir (Şekil). Bu tür moleküller virüslerin hücrelere ve enfeksiyona yapışmasını önlediğinden antiviral tedavi için kullanılabilirler.



Virüslerin yüzeyinde kalın bir kabuk oluşturan oligopeptitler