Nanokompozit (nanocomposite)

Nanokompozit, kompoziti oluşturan bir veya daha çok fazın nano skala (<100 nm) boyutlarında olduğu bir malzemeler sınıfıdır.

Nano skala bir fazın ilavesindeki genel düşünce, çeşitli bileşenler arasında bir sinerji yaratılarak malzemeden istenilen yüksek performans özelliklerine ulaşabilmektir. Nanokompozitlerde kullanılan inorganik komponentler üç-boyutlu yapılar (zeolitler gibi), iki-boyutlu tabakalı malzemeler, bir-boyutlu ve sıfır boyutlu malzemeler olabilir. Malzeme boyutlarının nanometre seviyelere düşürülmesinin direkt etkilerinden biri, elektronların hareketinin sınırlandırılmasıyla kuantizasyon etkilerinin ortaya çıkmasıdır. Bu durumda yapının boyutlarına bağlı olarak farklı enerji seviyeleri oluşur ve özellikleri bulk malzemeden farklı yapay yapılar hazırlanabilir. Yapısal kompozisyonun ve boyutların kontrol edilebilmesiyle, özel uygulamalara yönelik malzemele-rin yapılması mümkün olabilmektedir.

Partikül boyutlarının nanometre seviyeye ulaşmasıyla kompozitteki arayüzde etkileşimler çok yükselir, dolayısıyla malzemenin özellikleri fevkalade gelişir.

Takviye malzemenin yüzey alanı/hacim oranı nanokompozitin yapı-özellik ilişkisini belirler. Partikül boyutu, nanokompozit sistemlerin özelliklerinde önemli değişikliler sağlar; katalitik aktivite (<5 nm), sert magnetik malzemeleri yumuşatma (<20 nm), refraktif indekste değişiklik (<50 nm), elektromagnetik özelliklerde değişiklik (<100 nm), kuvvet ve dayanıklılık artırma (<100 nm), sertlik ve plastiklikte modifikasyon (<100 nm) gibi özellikler partikül boyutlarıyla gerçekleştirilebilir.


(Bak. Fonksiyonel Nanokompozitler, Takviye Malzemeler, Polimer Matris Nanokompozitler, Metal Matris Nanokompozitler, Seramik Matris Nanoompozitler)