Nanokompozit, kompoziti oluşturan bir veya daha çok fazın
nano skala (<100 nm) boyutlarında olduğu bir malzemeler sınıfıdır.
Nano skala bir fazın ilavesindeki genel düşünce, çeşitli
bileşenler arasında bir sinerji yaratılarak malzemeden istenilen yüksek
performans özelliklerine ulaşabilmektir. Nanokompozitlerde kullanılan inorganik
komponentler üç-boyutlu yapılar (zeolitler gibi), iki-boyutlu tabakalı
malzemeler, bir-boyutlu ve sıfır boyutlu malzemeler olabilir. Malzeme
boyutlarının nanometre seviyelere düşürülmesinin direkt etkilerinden biri,
elektronların hareketinin sınırlandırılmasıyla kuantizasyon etkilerinin ortaya
çıkmasıdır. Bu durumda yapının boyutlarına bağlı olarak farklı enerji
seviyeleri oluşur ve özellikleri bulk malzemeden farklı yapay yapılar
hazırlanabilir. Yapısal kompozisyonun ve boyutların kontrol edilebilmesiyle,
özel uygulamalara yönelik malzemele-rin yapılması mümkün olabilmektedir.
Partikül boyutlarının nanometre seviyeye ulaşmasıyla
kompozitteki arayüzde etkileşimler çok yükselir, dolayısıyla malzemenin
özellikleri fevkalade gelişir.
Takviye malzemenin yüzey alanı/hacim oranı nanokompozitin
yapı-özellik ilişkisini belirler. Partikül boyutu, nanokompozit sistemlerin
özelliklerinde önemli değişikliler sağlar; katalitik aktivite (<5 nm), sert
magnetik malzemeleri yumuşatma (<20 nm), refraktif indekste değişiklik
(<50 nm), elektromagnetik özelliklerde değişiklik (<100 nm), kuvvet ve dayanıklılık
artırma (<100 nm), sertlik ve plastiklikte modifikasyon (<100 nm) gibi
özellikler partikül boyutlarıyla gerçekleştirilebilir.
(Bak. Fonksiyonel
Nanokompozitler, Takviye Malzemeler, Polimer Matris Nanokompozitler, Metal
Matris Nanokompozitler, Seramik Matris Nanoompozitler)