Mikroterazi,
birkaç mikrogramdan yüzlerce mikrograma kadar değişen geniş bir aralıkta kütle
ölçümü yapabilen analitik bir enstrüman grubudur.
Mikroterazi
kavramını ilk öne süren, William Ram’dır (1910); Ram, 0.1 mm3'lük
bir hacmin ağırlığını 10-9 g hassasiyetle (1 ng) tayin edebilen bir terazi
geliştirdiğini ileri sürmüştür. Günümüzde, ‘mikroterazi’ terimi, çoğunlukla,
mikrogram aralığında (10-6 g) kütle değişikliklerinin ölçülmesini ve
kaydedilmesini sağlayan hassas cihazları belirtmek için kullanılmaktadır.
Mikroteraziler, modern araştırma ve endüstriyel laboratuarlarında kullanılmakta
olup, farklı hassasiyetlerde ve çeşitli versiyonlarda üretilmektedir.
Nanoterazi, 0,1
ng'a kadar objelerin kütlesinin ölçülmesini sağlayan, çok özel yüksek
hassasiyetli araçlardır.
Partiküller ve moleküllerin zeptogram (10-21 grams)
seviyelerdeki kütlesini ölçmek için bir ‘nanoskala mekanik rezonatör’
kullanılır.
Atomların, moleküllerin veya kümelerin (cluster) kütlesinin
nanogramın fraksiyonları seviyesindeki kütle ölçümleri, öncelikle kütle
spektrometrisini işaret eder. Kütle spektrometresiyle kütle ölçümesinde objenin
iyon haline dönüşmesi gerekir; ancak böyle bir transformasyon her obje için
mümkün olmayabilir. Doğru kütle ölçümünde pratik ve yaygın olarak kullanılan
kuartz mikroterazide böyle bir zorunluluk yoktur; yöntem, mikroterazideki bir
substansın miktarına bağlı olarak, bir kuartz kristal rezonatörün (mikroterazi
sensör) frekansındaki değişikliği ölçer.
