Mikroskopi, bir küçük nesnelerin büyütülmüş görüntüsünü
elde etmek için mikroskopların (çeşitli) kullanıldığı bir tekniktir.
Üç büyük mikroskopi dalı vardır; optik mikroskopi, elektron mikroskopi ve taramalı prob mikroskopi.
Optik ve elektron mikroskobu, bir numune ile etkileşen
elektromagnetik radyasyonun veya elektron demetlerinin kırınımı, yansıması veya
kırılması, bunu takiben bir görüntü yaratmak için bu radyasyonun toplanmasını kapsar.
Bu proses test örneğinin geniş-alan ışınlandırılmasıyla (standart ışık
mikroskopide ve transmisyon elektron mikroskopide), veya örnek üzerinde ince
bir demet taramasıyla (konfokal lazer taramalı mikroskopi ve taramalı elektron
mikroskopi gibi) yapılabilir.
Taramalı prob mikroskopide, bir probla örneğin yüzeyi
taranarak örnek yüzeyinin görüntüsü yaratılır. Görüntü, probun mekanik
hareketiyle numunenin raster taranması ve prob-yüzey etkileşiminin prob
pozisyonunun (koordinatları) bir fonksiyonu olarak kaydedilmesi ile elde
edilir.
Taramalı prob mikroskopla ayırt edilebilen en küçük obje
boyutu, enstrümanın rezolusyonuna (çözünürlük) ve radyasyonun dalga boyuna
bağlıdır. Rezolusyon ışın demetinin minimum boyutuna ve örnek yüzeyiyle
etkileşimine göre değişir.
Mikroskopi
Tipi
|
Sınırlayıcı
Çözünürlük
|
Geleneksel optik mikroskopi
|
~500 nm
|
Fluoresans mikroskopi
|
~200 nm
|
Transmisyon elektron mikroskopi
|
0.05 nm’ye (tek atomlar)
|
Taramalı elektron mikroskopi
|
1 nm’ye
|
Düşük enerji elektron mikroskopi
|
1 nm’ye
|
Atomik kuvvet mikroskopi
|
0.2 nm’ye (tek atomlar)
|
Taramalı tünelleme mikroskopi
|
0.2 nm’ye (tek atomlar)
|
Alan iyon mikroskopi
|
0.2 nm’ye (tek atomlar)
|
Alan emisyon mikroskopi
|
0.2 nm’ye (tek atomlar)
|
