Kopolimer (copolymer)

Kopolimer, makromolekülleri farklı monomerlerden oluşan polimerdir.

Kopolimerler, iki veya daha fazla tip monomer karışımının polimerizasyon reaksiyonlarıyla sentezlenir. Farklı tiplerdeki monomer ünitelerinin dağılımı farklı yasalarla tanımlanabilir. Çeşitli tipteki birimler sıkı bir düzende ve zincir boyunca dönüşümlü olarak tekrarlanabilir, böyle bir kopolimer, ABABABAB kalıbıyla (A ve B - farklı monomer üniteleri) oluşturulmuş düzenli (regüler) kopolimer olarak adlandırılır. Alternatif ünitelerin daha kompleks düzenli dizileri de mümkündür; özellikle, bazı proteinlerdeki amino asit kalıntılarının düzenlenmesi gibi. Diğer durumlarda, kopolimerlere istatistiksel (düzensiz) denir.

Stereoregüler kopolimerler sadece kopolimerleri değil, aynı zamanda farklı stereokonfigurasyona sahip düzenlenmiş monomer ünitelerinden oluşan homopolimerleri içerebilir. Bir gradient kopolimerde ilgili zincir bölgelerinin ortalama bileşimi macromolekülün bir ucundan diğerine kademeli olarak değişir. Her tip birimin macromolekül içinde dönüşümlü olarak yeterince uzun sürekli diziler oluşturduğu kopolimerlere blok kopolimerler denir; birimlerin uzunluğu ve değişim paterni belirli bir periyodiklik izlerse, düzenli (regüler) blok kopolimerdir. Birimlerin uzunluğu kısaldığında, blok kopolimerler ile istatistiksel kopolimerler arasındaki fark giderek kaybolur. Graftlanmış blok kopolimerlerde, bir tür birimden oluşan ana zincirler, tarak şeklinde bir makromolekül oluşturan başka türden birimlerden oluşan yan zincirlerle birleştirilir.

Proteinler ve nükleik asitler gibi biyopolimerler - DNA ve RNA, 20 tip amino asitten (proteinler için) ve dört tip nükleotidden (nükleik asitler için) oluşan kopolimerlerdir. 23 insan kromozomundaki DNA nükleotid baz çiftlerinin dizileri kalıtsal bilginin iletilmesinden sorumludur, böylece insan genomunu oluşturur. 



Üç kopolimer tipi