Kapsama, adsorbat
(adsorblanan substans) tarafından işgal edilen bir katının yüzeyindeki
adsorpsiyon sitelerinin bir kısmıdır.
Adsorbat yüzey kapsama
(örtüsü), adsorblanan objeler (atomlar veya moleküller) tarafından işgal edilen
bir katı yüzeyinin yüzdesini gösterir, ve ayrıca adsorpsiyon prosesinde gaz
(sıvı) fazdan katı fazın yüzeyine transfer edilen spesifik malzeme miktarı
gösterir.
Adsorbat yüzey
kapsama, birim alan başına adsorblanan obje sayısı (birim/m2)
olarak, bir monotabaka* fraksiyonu terimleriyle, veya adsorblanan objelerin
katıların yüzey tabakasındaki atomların sayısına bölünmesiyle (adsorbe edilmiş
birimler/yüzey birimleri) ifade edilir. (* Monotabaka, bir atom -veya
molekül- kalınlığındaki bir adsorbatın en yoğun tabakasıdır; adsorbatın
miktarı, adsorpsiyonun oluşumuna ve adsorbatın niteliğine bağlıdır. Düzenli
kristalografik yüzeylerdeki adsorpsiyonda, bir monotabaka, 1x1 ideal yeniden
düzenlenmemiş substrat yüzeyinin her birim hücresinin bir atom -veya molekül- adsorbladığı
konsantrasyona karşılık gelir)
Langmuir izoterm, yüzey kapsama eşitliğini (q) tanımlar:
q = KPA / (1 + KPA)
q = yüzey kapsama,
(surface coverage), A = adsorbat molekülü, PA = adsorbat molekülünün
yüzey üzerindeki kısmi basıncı, K = denge sabitidir.
Şekil: (a) Langmuir adsorpsiyon modeline
göre izotermal koşullarda adsorbat ideal bir gaz gibi davranır; modele göre işgal
edimiş (konik) ve işgal edilmemiş (noka) eşdeğer sitelerin şematik olarak
gösterimi, (b) Yüzey kapsamaya örnek bir eğri; adsorbatın kısmi basıncına karşı
θA = P/(P+P0) değerleri