Heisenberg Belirsizlik Prensibi (Heisenberg uncertain principle)

(Heisenberg,1927)

Heisenberg prensibi elektron bulutlarının boyutunu, dolayısıyla da atomun boyutunu tayin etmeye yardım eder; ‘konum ne kadar hassas ölçülebilirse, momentum değeri o derecede daha az hassastır’.

Heisenberg belirsizlik prensibine göre, bir parçacığın momentumu ve konumu aynı anda tam doğrulukla ölçülemez (momentum değişimi = kütle değişimi x hız değişimi). Geleneksel (deterministik) fizikten ayrı olarak kuantum fiziğinde her fiziksel niceliğe denk gelen bir reel sayı değil, bir işlemci vardır. Bu işlemciler, geleneksek mekanikten ayrı olarak sayısal değerlerle değil matrislerle tanımlanır. Dolayısıyla, kuantum mekaniğinde ölçülen fiziksel niceliğin ölçüm sırası önemlidir. Herhangi iki fiziksel niceliğe (örneğin: konum ve momentum) denk gelen iki işlemci yer değiştiremiyorsa bu iki niceliğin aynı anda ölçülmesi olanaksızdır.

sp konumu standart sapması ve sp momentumun satandart sapmasıyla ilgili formal eşitsizlik:
               ħ
sx sp ³ ¾¾
               2

(ħ indirgenmiş Planck sabitidir ve h/2p 'ye eşittir).