İşlenebilirlik (Processability)
Özellikleri
Bir polimerin, örneğin kalıplanırken veya
film çekilirken gösterdiği davranışlar onun işlenebilirliğini tanımlar;
işlenebilirliği iyi bir polimerin özellikleri proses boyunca kararlıdır ve
proses hızı yüksektir.
Bazı polimerler (termoplastikler) kolaylıkla
ergir ve kalıplanır; bunlar doğrusal veya dallanmış zincir yapılı
polimerlerdir. Bazı polimerler ise (termosetler) ısıtıldıklarında ergimezler,
parçalanırlar; bunlar genellikle çapraz bağlıdırlar ve herhangi bir solventte
çözünmezler. Bu tür polimerler kalıplanamayacağından, bir termoset malzeme
üretilmesi polimerizasyon reaksiyonunun istenilen şekildeki kalıbın içinde
yapılmasını gerektirir. İlave şekillendirmeler çeşitli makinelerle yapılır
Mekanik Özellikler
Kauçuklar veya elastomerler, gerdirilip
serbest bırakıldığında ilk haline dönen polimerlerdir; bunlar genellikle çapraz
bağlı malzemelerdir. Diğer katı polimerler, kullanım alanlarına göre
plastikler, yapıştırıcılar veya fiberler olarak tanımlanır. Ayrıca pazarda
‘polimer’ yerine ‘reçine’ teriminin kullanılması oldukça yaygındır.
Polimerlerin fiziksel performansları,
genellikle gerilme-gevşeme (stress-strain) özelliklerini tanımlayan ‘tensile
testi’ ile saptanır. Test, özel şekilde hazırlanmış bir polimer
örneğinin kontrollü bir hızla kopuncaya kadar gerdirilmesine dayanır. Gerdirme
süresince ve kopmadaki kuvvet, örneğin uzaması (l) ve eğrinin altındaki alandan
enerji miktarı hesaplanır.
Şekil-1:
Bir sert plastik, fiber, esnek plastik ve elastomerin
tipik gerilme-gevşeme (uzama) eğrisi.
tipik gerilme-gevşeme (uzama) eğrisi.
