Fiberler (fibers)

Fiber, uzunluğu genişliğinden önemli derecede büyük olan doğal veya sentetik bir substanstır; genellikle diğer malzemelerin üretiminde kullanılır. En kuvvetli mühendislik malzemeleri, örneğin, karbon fiber ve ultra-yüksek molekül ağırlıklı polietilen gibi fiberler içerir.

Fiberler, sürekli ve süreksiz fiberler olarak iki grupta toplanabilir:

(1) Sürekli Fiberler (veya uzun fiberler): Uzunluğu, kompozitlere yüklendiğinde uç etkileri ihmal etmeye izin veren ve sürekli kompozit üretim proseslerinde kullanılmaya uygun olan yapısal fiberlerdir.

Kompozit yapılarda verimliliği belirleyen fiberin ana geometrik parametresi, boyutsuz uzunluk, fiberin uzunluğunun (l) çapına (d) veya kesitinin karakteristik boyutuna oranına (dairesel olmayan fiberler için) eşittir.

Boyutsuz uzunluğun kritik değeri l* fiber uzunluğudur:
        s*f
l* ~ ¾¾
       t*fm
s*f = fiber gerilme (tensile) kuvveti (genellikle uzunluğına bağlıdır), t*fm = arayüz makaslama (shear) kuvvetidir.

Arayüzde ideal bir adesiv bağ bulunursa, değer matris shear kuvvetine eşittir. Uç etkiler önemsiz olduğunda: l >> l*, yüksek kuvvetteki fiberler için l* ~ 100. Metal matris kompozitlerde kritik boyutsuz fiber uzunluğu, daha küçük olabilir.

Fiberin teknolojik anlamdaki sürekliliği, kompozit ürünlerin üretiminde sürekli proseslerde kullanılma olasılığı anlamına gelir; Sarma, iki ve üç boyutlu kumaşların yapılması, pultrüzyon, v.s. gibi. Bu durumda süreklilik kriteri, kompozit yapısal elemanların üretiminde spesifik bir prosese uygun makaradaki fiberin mutlak uzunluğudur.

(2) Süreksiz fiberler (veya kısa fiberler), selüloz veya protein gibi doğal substanslardan türetilen el yapımı fiberlerin aksine, tamamen petrokimya gibi sentetik malzemelerden üretilen fiberlerdir; aspekt oranı (fiber uzunluğu/fiber çapı), genellikle 20-60 arasındadır. (Sürekli fiberler için aspekt oranı 200-500 arasındadır.)

Sentetik fiberler çoğunlukla doğal fiberlere kıyasla çok ucuza elde edilir ve büyük miktarlarda üretilebilir; fakat, doğal fiberli giysiler sentetik karşıtlarından bazı özellikleri yönünden daha fazla tercih edilir.

Tipik bazı fiber çeşitleri

(Bak. Boron Fiberler, Doğal Fiberler, Karbon Fiberler, Oksit Fiberler, Optik Fiberler, Polimer Fiberler, Silisyum Karbür Fiberler, Nanofiberler)