Donör (donor)

Donör (verici), bir alıcıya (akseptör) bir elektron veya elektron çifti veren bir atom veya moleküldür.

Geniş bir anlamda, bir donör farklı partiküller verebilir: bir elektron, proton veya bir molekül. Partikül tipi belirtilmemişse verilen partikül bir elektron olarak kabul edilir.

Fizikte bir donör, bir yarıiletken içerisindeki bir safsızlık atomudur; iyonlaştığında (ısı hareketi veya dış etkinin bir sonucu olarak) iletim bandında bir elektron görüntüsüne yol açar. Örneğin, periyodik sistemin grup V-elementlerinin atomları (P, As, Sb), Ge ve Si için tipik vericilerdir. Kristal latisteki bir nokta kusuru da bir donör gibi davranabilir.

Kimyada, donör terimi öncelikle, bir alıcıya bir elektron çifti verebilen ve bununla bir kovalent verici-alıcı bağı oluşturabilen bir molekülü veya partikülü ifade eder. Asitlerin ve bazların genelleştirilmiş Lewis teorisinde, vericiye Lewis baz denir. Tipik donörler, ametallerin atomları (özellikle O, N), bu gibi atomları içeren moleküller, atom grupları ve negatif iyonlardır; örneğin H2O, OH-, NH3, CN- gibi. Organik donörler de vardır; düşük ionizasyon enerjisine sahip moleküller. Bunlar, bir akseptöre (elektron ilgisi yüksek molekül) bir elektron çifti değil, bir elektron verirler ve bir yük transfer kompleksi oluştururlar. Bunlara örnek olarak, tetrakis(dimetilamino)etilen, bis(dimetilamino)fenil, tetratiyofulvalenler ve donör heteroatomları olan diğer doymamış bileşikler gibi organik p donörler ve metalosenler gösterilebilir.