Atomik
(atomic-boşluk) düzenleme, kompakt ve dispes katı çözeltilerde (alaşımlar) ve
düzen-düzensizlik yapısal faz transformasyonuna dayanan stokiyometrik olmayan
bileşiklerde bir nanoyapı oluşturma metodudur; ikame katı çözeltinin latis
sitelerinde karşılıklı olarak yer değiştiren bileşenlerin (çeşitli atomların
veya atomların ve boşlukların) yeniden dağıtılması prosesidir.
Düzenleme, kompakt
ve dispers AyB1-y katı çözeltilerde (alaşımlar) ve
MXy nonstökiyömetrik bileşiklerde (M geçiş d-metal, X = C, N, O, y
<1.0) nanoyapı oluşturma tekniklerinden biridir; yöntem, hacim
değişikliğinin eşlik ettiği birinci derece düzen-düzensizlik faz
transformasyonuna dayanır. Düzenleme prosesi difüziftir, bu nedenle
transformasyon hemen gerçekleşmez, birkaç saat sürebilir. Sentez sıcaklığından
oda sıcaklığına soğutulduğunda katı çözeltiler veya stökiyömetrik olmayan
bileşikler düzenlenme sıcaklığından geçer. Düzensiz ve düzenlenmiş fazlar
arasındaki latisteki farktan dolayı, malzemede gerilim meydana gelir, bu da
fazların arayüzünde kristallerin çatlamasına yol açabilir.