Endüstri Polimerleri; Fiberler (fibers)

Genel anlamda fiberler uzun veya kısa kıymıklar halinde kuvvetli ve dayanıklı maddelerdir; polimerik veya inorganik (cam yünü gibi) esaslı olabilir. Kompozitlerde kuvvetlendirici olarak uzun veya kısa fiberler kullanılabilir; karışımdaki termoset reçine bağlayıcı görevi yapar.

Termoplastiklerde çok kısa ve yüzey kesiti çok küçük fiberler daha uygundur. En çok kullanılan cam fiberlerdir.

Polimerik fiberlerin kristallik dereceleri yüksek, elastikliği düşüktür; polimerlerin gerdirilerek zincirlerin aynı yönde ve birbirlerine çok yakın düzenlenip yönlendirilmesiyle elde edilirler. Sentetik fiberler özellikle tekstil sanayiinde kullanılmaktadır. Tablo-1’de çoğu elde edildikleri monomerlere göre adlandırılan bazı önemli fiberler ve kullanım alanları verilmiştir.





Tablo-1: Sentetik fiberler

Fiber
Üretim Bileşenleri
1. Akrilik Fiberler, Modakrilik Fiberler
Akrilikler genellikle ~%85 (ağ.) akrilonitril içeren kopolimerlerden, Modakrilikler %35-85 (ağ.) arasında akrilonitril içeren polimerlerden üretilir
2. Rayon (Viskoz)
Rejenere edilmiş selülozdan elde yapılır; sübstitüent, selülozdaki hidroksil gruplarının en fazla %15’inin yerini alır
3. Asetat (Triasetat) Fiberler
Hidroksil gruplarının >%92’si asetillendirilmiş olan selüloz asetattan üretilir
4. Saran
En az %80 viniliden klorür içeren sentetik polimerden yapılır
5. Poliamidler (Naylonlar)
Kürlenebilecek amid grupları içeren polimerlerden üretilir.
Naylon 6 (polikaprolaktam); Naylon 66 (adipik asit + heksametilen diamin polimeri); Naylon 11 (11-aminoundekanoik asit polimeri); Naylon 12 (dodekanolaktam polimeri); Naylon 6/12 (kaprolaktam + dodekanolaktam polimeri)
6. Poliesterler
Kürlenebilecek ester grupları içeren sentetik polimerlerden üretilir; örneğin, dialkol (glikol) + tereftalik asit polimeri gibi.
Polietilen tereftalat (PET): Etilen glikol + Dimetil tereftalat (veya Tereftalik asit) polimeri; Polibütilen tereftalat (PBT): 1,4-Bütilen glikol + Dimetil tereftalat (veya Tereftalik asit) polimeri
7. Spandeks
Sentetik blok kopolimerden üretilir; poliüretan blokları ağırlıkça > %85’dir
8. Vinyon
Ağırlıkça > %85 vinil klorür içeren sentetik polimerden üretilir



GERİ (poimer kimyası)