Ekstruder ve Ekstruzyon (extruder and extrusion)

Granüler veya toz plastiklerden şekillendirilmiş nesneler üretilmesi için çok çeşitli metotlar geliştirilmiştir. Termoplastiklerin şekillendirmesinde genellikle bir ekstruder kullanılır; plastik tüpler, borular, çubuklar, levha ve filmler üretilir.

Ekstruder çeşitli bölümleri olan bir işleme makinesidir; madde bir hopperden ısıtılan bir odacığa beslenir; burada ısınır ve yumuşar, sonsuz bir vida sistemiyle homojenleştirilerek ekstruder çıkışına bağlanmış bir kalıba basılır. Ekstruderde farklı ısı bölgeleri, ısı kontrol panelleri, filtre veya süzgeç gibi sistemler bulunur. Kalıba basılan ergimiş plastik soğuyup sertleştikten sonra kalıp açılır ve malzeme çıkarılır. Kalıplama prosesi sırasında kimyasal reaksiyon olmaz. Üretilecek nesneye göre değişik ve farklı teknolojilerde kalıplar kullanılır.


Tipik bir ekstruder şeması


Ekstruzyon sürekli (kontinü) veya yarı sürekli (semi-kontinü) yapılabilir. Bazı malzemelere sıcak çekme (hot drawn) uygulanırken, bazılarına soğuk çekme (cold drawn) uygulanır. Soğuk çekme, örneğin kuvvetli naylon flamentlerin üretilmesinde çok uygulanan bir tekniktir`amorf düzendeki polimerik zincirler, soğuk çekme sonucu kristal bir düzenlenmeye girerek kuvvetli bir yapı kazanırlar.


GERİ (poimer kimyası)